Ιερά Μονή της Παναγίας της Γουμένισσας
Η Ιερά Μονή της Παναγίας της Γουμένισσας αποτελεί και την έδρα της Μητρόπολης Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου. Το μοναστήρι, που σήμερα είναι ανδρικό κοινόβιο και προσκυνηματικός χώρος, στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του ήταν καθολικό και παραχωρήθηκε στη Μονή Ιβήρων του Αγίου Όρους το 1346 μ.Χ., ενώ αποτέλεσε την αφορμή για την ίδρυση της ομώνυμης πόλης. Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Γουμένισσας τιμάται 4 φορές το χρόνο:
– Της Υπαπαντής 2 Φεβρουαρίου με αγρυπνία.
– Την πρώτη Κυριακή του Μαρτίου με λιτανεία.
– Την τρίτη μέρα του Πάσχα με λιτανεία.
– Το τριήμερο 15 (εορτή Κοιμήσεως Θεοτόκου), 16 & 17 Αυγούστου (εορτή Μεταστάσεως Θεοτόκου).
Τηλ: 23430 43363
e-mail: imgap@imgap.gr
www.imgap.gr
Ιερά Μονή Αγίου Ραφαήλ
Σε υψόμετρο 600 μέτρων, στις κατάφυτες πλαγιές του όρους Πάικου βρίσκεται η Ιερά Μονή των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης με θέα την υπέροχη κοιλάδα του Αξιού, στην περιοχή του χωριού Γρίβα. Το μοναστήρι είναι ανδρικό και ιδρύθηκε το 1992.
Στη Μονή φυλάσσονται Άγια Λείψανα των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης, της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής της Μυροφόρου και μικρό τεμάχιο Τιμίου Ξύλου.
Το μοναστήρι είναι ανοικτό από τις 7 το πρωί έως τη δύση του ηλίου.
Τηλέφωνο: 23.430-20.270, FAX: 23.430-20.271
e-mail: agiosrafailgriva@gmail.com
Η Μονή Οσίου Νικοδήμου στον Πεντάλοφο αποτελεί Μετόχι της Μονής Σίμωνος Πέτρας του Αγίου Όρους, θεμελιωμένο το 1981. Ο κεντρικός ναός είναι διπλός και το άνω επίπεδο του είναι αφιερωμένο στον Άγιο Νικόδημο ενώ το ισόγειο τμήμα στους Αγίους Ραφαήλ, Ειρήνη και Νικόλαο. Ιδιαίτερα φημισμένο είναι το αγιογραφείο της Μονής, το οποίο διακρίνεται για την παραγωγή εξαιρετικής ποιότητας εικόνων. Οι εκκλησιαστικές ακολουθίες και τελετές γίνονται σύμφωνα με το αγιορείτικο τυπικό.
Το Ιερό Ησυχαστήριο Αγίου Γεωργίου Άνυδρου ιδρύθηκε τον Αύγουστο του 1991 και λειτουργεί με την υψηλή επιστασία του Μητροπολίτη Γουμένισσας. Η δύναμη του ησυχαστηρίου είναι 10 μοναχές. Βρίσκεται στα ερείπια του εγκαταλειμμένου οικισμού του Άνυδρου, σε μια ήρεμη λοφώδη περιοχή με πυρήνα τον παλιό ναό του Αγίου Γεωργίου. Στον μικρό ναό που χρονολογείται περί τα μέσα του 19ου αιώνα, διατηρείται αξιόλογος Βυζαντινός διάκοσμο με ξυλόγλυπτα, τοιχογραφίες και εικόνες της εποχής στο τέμπλο και την οροφή.
Κηρυγμένα Μνημεία και Θρησκευτικοί Χώροι
Αξιούπολη
Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου
Ο Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου στην Αξιούπολη αποτελεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο του 19ου αιώνα και βρίσκεται σε υπερυψωμένο λόφο, στο κέντρο της πόλης.
Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου
Στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στη Γοργόπη σώζονται κειμήλια από το 1802, χρονιά κατά την οποία χτίστηκε ο μεταβυζαντινός ναός. Στο εσωτερικό του διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση ο διάκοσμος του 19ου αιώνα.
Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου
Ο Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου στο Καμποχώρι αποτελεί ιστορική μαρτυρία για την περιοχή το 19ο αιώνα.
Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου
Στην περιοχή Κούπα του Σκρα βρίσκεται ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, χτισμένος στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα στο ρυθμό της τρίκλιτης ξυλόστεγης βασιλικής. Το εσωτερικό του σώζεται στην αρχική του μορφή και αποτελεί μοναδική μαρτυρία αυτών των χρόνων στην περιοχή.
Ιερός Ναός Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης
Πρόκειται για μεταβυζαντινή τρίκλιτη βασιλική των μέσων του 19ου αι. στο Bαλτοτόπι της Αξιούπολης. Aπό τα σωζόμενα ευρήματα αρχιτεκτονικών μελών (κίονες, επιστύλια) στην αυλή του ναού φαίνεται ότι έχει κτισθεί στη θέση παλαιοτέρου ναού.
Ιερός Ναός Αγίων Αναργύρων στο Δρέβενο
Γουμένισσα
Iερός Nαός Πέτρου και Παύλου – Ιερός Ναός Γεννήσεως Θεοτόκου
Στον Πεντάλοφο ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει τον Ιερό Ναό αφιερωμένο στους Αγίους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο, που στο εσωτερικό του σώζονται τοιχογραφίες και τέμπλο με εικόνες Κουλακιωτών ζωγράφων. Ο Ναός της Γεννήσεως Θεοτόκου στον Ομαλό του Πενταλόφου είναι χτισμένος το 1856 και στο εσωτερικό του διατηρούνται τοιχογραφίες με εικόνες της ίδιας εποχής.
Iερός Nαός Tαξιαρχών Γαβριήλ και Mιχαήλ
Ο Ιερός Ναός Tαξιαρχών Γαβριήλ και Mιχαήλ βρίσκεται στη Γερακώνα της Φιλυριάς και αποτελεί δείγμα τρίκλιτης βασιλικής του 19ου αιώνα.
Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου
Η κατασκευή του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου στη Γουμένισσα χρονολογείται το 1862, όπως αναφέρει επιγραφή που σώζεται στο ναό. Πρόκειται για τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με ξύλινο ζωγραφιστό τέμπλο, άμβωνα με ξυλόγλυπτη βάση και με ζωγραφική διακόσμηση στις οροφές και αποτελεί μοναδικό παράδειγμα αυτού του αρχιτεκτονικού τύπου για την Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς.
Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου
Στο χωριό Γρίβα βρίσκεται ο Nαός του Aγίου Aθανασίου, ο οποίος χτίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα και ξεχωρίζει για το ξυλόγλυπτο τέμπλο και τις τοιχογραφίες του.
Ιερός Ναός Κοιμήσεως Θεοτόκου
Ο Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι τρίκλιτη βασιλική, χτισμένη στις αρχές του 19ου αιώνα και παρουσιάζει αξιόλογα δείγματα ξυλογλυπτικής και ζωγραφικής τέχνης.
Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου
Ο Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου Κάρπης χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο το 1991 καθώς η αρχιτεκτονική του, ο εσωτερικός διάκοσμος και η ζωγραφική του διακόσμηση παρέχουν μαρτυρίες για την ιστορία της περιοχής το 19ο αιώνα.
Ιερός Ναός Αγίας Παρασκευής
Ο Ιερός Ναός Αγίας Παρασκευής στην Καστανερή χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο διότι το σύνολο του ναού και ο εσωτερικός του διάκοσμος παρέχουν σημαντικές ιστορικές πληροφορίες για την περιοχή το 19ο αιώνα.
Ιερός Ναός Αγίων Πέτρου και Παύλου
Ο Iερός Nαός των Αγίων Πέτρου και Παύλου στο Στάθη είναι τρίκλιτη βασιλική του 19ου αι. με ενσωματωμένο καμπαναριό και αποτελεί τυπικό δείγμα αρχιτεκτονικής στην περιοχή.
Ιερός Ναός Αγίας Κυριακής
Ο ναός της Aγίας Kυριακής στην Φιλυριά είναι μεταβυζαντινή τρίκλιτη βασιλική εκκλησία με κόγχη που έχει εξωτερικά τυφλά αψιδώματα και η κατασκευή της χρονολογείται στα 1860.
Ευρωπός
Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου
Ο Ιερός Ναός Aγίου Aθανασίου στο χωριό Tούμπα έχει χτιστεί γύρω στα 1800 και πρόκειται για χαρακτηριστικό δείγμα μεταβυζαντινής τρίκλιτης βασιλικής με εξωτερική στοά στη νότια και δυτική πλευρά. Στο εσωτερικό της διατηρείται ξυλόγλυπτο τέμπλο, αναλόγια και εικόνες Αγίων που χρονολογούνται στο 1805 – 1806.
Ιερός Ναός Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης
Ο Ιερός Ναός Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στη Μεσιά παρουσιάζει ιδιαίτερο επιστημονικό ενδιαφέρον καθώς στο ναό έχει ενσωματωθεί μουσουλμανικό τέμενος (15ου – 16ου αι.) κτισμένο με μάρμαρο. Το τέμενος και ο τρόπος ενσωμάτωσης του αρχαίου κτιρίου στην νεώτερη εκκλησία δημιουργούν μια μοναδική αρχαιολογική σύνθεση.
Πολύκαστρο
Ιερός Ναός Σύναξης Ταξιαρχών
Ο Ιερός ναός βρίσκεται στο Μικρό Δάσος και πρόκειται για μεταβυζαντινή τρίκλιτη βασιλική του 19ου αιώνα και έχει υποστεί επεμβάσεις μεγάλης κλίμακας.
Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου
Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου στο Πευκόδασος ανήκει στον τύπο της ξυλόστεγης βασιλικής και χρονολογείται στα μέσα του 19ου αιώνα. Από το Ναό σώζεται το ανατολικό μέρος και αποτελεί τη μοναδική ιστορική μαρτυρία της εποχής για το χωριό Πευκοδάσος.