Σχετικό το με Α.Π.: 74217/25-09-2025 (ΑΔΑ: 6ΝΠΙ46ΝΛΣΞ-7ΕΝ) έγγραφο του Υπουργείου Ανάπτυξης : «Ενημέρωση πολιτών/επιχειρήσεων και δημόσιων αρχών σχετικά με τις αλλαγές λόγω έναρξης λειτουργίας του ΟΠΣ-ΑΔΕ/OpenBusiness – Σημαντικά Ορόσημα».
Α. Απογραφή στο ΟΠΣ-ΑΔΕ του άρθρου 14 ν. 4442/2016.
Με στόχο την ένταξη στο ΟΠΣ-ΑΔΕ του συνόλου των οικονομικών δραστηριοτήτων που λειτουργούν και η αδειοδότηση των οποίων ρυθμίζεται βάσει του ν. 4442/2016, προστέθηκε (με την παρ. 1 του άρθρου 95 ν.5172/2025) στον ν. 4442/2016 το άρθρο 14Α, όπου προβλέπεται η υποχρέωση απογραφής των οικονομικών δραστηριοτήτων.
Η απογραφή αφορά τις οικονομικές δραστηριότητες, εφόσον η αδειοδότησή τους υπάγεται σε σχετικό κεφάλαιο στο Ειδικό Μέρος του ν. 4442/2016, το οποίο έχει ξεκινήσει να ισχύει και (σωρευτικά) βρίσκονται σε λειτουργία.
Τα ανωτέρω σημαίνουν πως σε απογραφή υποχρεούνται όλες οι λειτουργούσες δραστηριότητες των εν ισχύ κεφαλαίων του Ειδικού Μέρους του ν. 4442/2016 είτε διαθέτουν αποδεικτικό αδειοδότησης σύμφωνα με τον ν. 4442/2016 (γνωστοποίηση ή έγκριση) είτε διαθέτουν αποδεικτικό αδειοδότησης σύμφωνα με προηγούμενο αδειοδοτικό καθεστώς (όπως άδεια λειτουργίας, αναγγελία, Ειδικό Σήμα Λειτουργίας, Βεβαίωση συνδρομής νομίμων προϋποθέσεων κ.λπ.).
Με δεδομένο ότι η απογραφή αφορά μόνο δραστηριότητες που λειτουργούν, στις περιπτώσεις που η αδειοδότηση έχει δύο (2) στάδια -εγκατάστασης και λειτουργίας- οι δραστηριότητες που έχουν ολοκληρώσει μόνο το στάδιο εγκατάστασης, αλλά όχι αυτό της λειτουργίας, δεν απογράφονται (π.χ. δεν απογράφεται μεταποιητική δραστηριότητα που έχει γνωστοποίηση ή έγκριση εγκατάστασης και όχι γνωστοποίηση ή έγκριση λειτουργίας).
Δεν απογράφονται οι δραστηριότητες για τις οποίες έχει υποβληθεί ηλεκτρονικά γνωστοποίηση μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος NotifyBusiness, διότι με την έναρξη του νέου συστήματος έγινε αυτόματη μετάπτωση των στοιχείων των δραστηριοτήτων από το NotifyBusiness στο ΟΠΣ-ΑΔΕ. Εξαίρεση αποτελούν οι εξορυκτικές δραστηριότητες των Κεφαλαίων ΙΒ΄ και ΙΓ΄, οι οποίες υποχρεούνται σε απογραφή ακόμα κι αν είχαν υποβάλλει γνωστοποίηση στο σύστημα NotifyBusiness, καθώς έχουν τροποποιηθεί σε μεγάλο βαθμό οι φόρμες γνωστοποίησης μεταξύ των δύο συστημάτων. Διευκρινίζεται επιπλέον ότι στους υπόχρεους απογραφής συμπεριλαμβάνονται οι φορείς δραστηριοτήτων των Κεφαλαίων ΙΒ΄ και ΙΓ΄ ν. 4442/2016 που βρίσκονται στο στάδιο της έρευνας (γνωστοποίηση ή έγκριση έρευνας).
Η απογραφή συνοδεύεται μόνο από το αποδεικτικό αδειοδότησης (άδεια, αναγγελία, βεβαίωση νομίμων προϋποθέσεων, έγχαρτη γνωστοποίηση κ.λπ. ανάλογα με το θεσμικό πλαίσιο αδειοδότησης κάθε δραστηριότητας) και όχι από δικαιολογητικά αδειοδότησης.
Στις περιπτώσεις δραστηριοτήτων που λειτουργούν νομίμως χωρίς αποδεικτικό αδειοδότησης είτε λόγω νόμιμης απαλλαγής είτε λόγω πρότερου θεσμικού κενού, οι φορείς των δραστηριοτήτων προβαίνουν στην απογραφή της δραστηριότητάς τους και αντί για αποδεικτικό αδειοδότησης αναρτούν όποιο σχετικό έγγραφο διαθέτουν, ανάλογα με την περίπτωση π.χ. απάντηση δημόσιας αρχής ότι απαλλάσσονται από αδειοδότηση ή ότι δεν υφίσταται αδειοδοτικό πλαίσιο, ή ακόμα και ένα απλό κείμενο στο οποίο εξηγούν οι ίδιοι τεκμηριωμένα την έλλειψη πλαισίου.
Παράδειγμα δραστηριότητας για την οποία υπήρχε θεσμικό κενό (δηλαδή δεν υπήρχε ειδικό θεσμικό πλαίσιο αδειοδότησης) είναι τα κέντρα δεδομένων. Παρά ταύτα ορισμένα κέντρα δεδομένων έχουν αδειοδοτηθεί σύμφωνα με συναφές πλαίσιο (όπως αυτό των μεταποιητικών και συναφών δραστηριοτήτων ως δραστηριότητα παροχής υπηρεσιών επισκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών και εξοπλισμού επικοινωνίας).
Παρεμπιπτόντως διευκρινίζεται ότι η απογραφή αφορά όλα τα κέντρα δεδομένων του ν. 4442/2016, δηλαδή και αυτά του άρθρου 322 ν. 4442/2016, για τα οποία δεν απαιτείται γνωστοποίηση.
Στην περίπτωση των δραστηριοτήτων που για τη λειτουργία τους υπάγονται σύμφωνα με τον ν. 4442/2016 είτε σε γνωστοποίηση είτε σε έγκριση (βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων που θέτει ο νόμος), ο φορέας κατά την απογραφή στο πληροφοριακό σύστημα καλείται να επιλέξει είτε γνωστοποίηση είτε έγκριση.
Η επιλογή δεν γίνεται κατά το δοκούν, αλλά ανάλογα με το καθεστώς στο οποίο υπάγεται σήμερα η δραστηριότητα σύμφωνα με τον ν. 4442/2016. Αυτό σημαίνει πως αν μια δραστηριότητα διαθέτει για τη λειτουργία της άδεια που εκδόθηκε σύμφωνα με θεσμικό πλαίσιο πριν τον ν. 4442/2016, αλλά σήμερα σύμφωνα με τον ν. 4442/2016 υπάγεται πλέον σε γνωστοποίηση, κατά την απογραφή ο φορέας θα επιλέξει τον τύπο της γνωστοποίησης και όχι της έγκρισης (η οποία θεωρητικά είναι το αντίστοιχο σχήμα της αδείας, άρα ο φορέας θα μπορούσε να σκεφτεί ως λογική επιλογή).
Αυτή η επιλογή είναι κρίσιμη, γιατί ο τύπος της γνωστοποίησης ή της έγκρισης που θα επιλεγεί «ακολουθεί» τη δραστηριότητα και στις ενέργειες που τυχόν θα επιχειρηθούν στη συνέχεια μέσα στο ΟΠΣ-ΑΔΕ, όπως αλλαγή φορέα, λοιπές μεταβολές κ.λπ. δηλαδή η απογραφή με τη φόρμα της γνωστοποίησης δημιουργεί μια γνωστοποίηση για τη δραστηριότητα, η οποία συνοδεύεται από ένα μόνο δικαιολογητικό (το αποδεικτικό νόμιμης λειτουργίας).
Ομοίως η απογραφή με τη φόρμα της έγκρισης συνοδεύεται από ένα μόνο δικαιολογητικό (το αποδεικτικό νόμιμης λειτουργίας).
Η απογραφή δεν εξομοιώνεται με αδειοδοτική διαδικασία, γι’ αυτό και κατά την απογραφή δηλώνονται τα στοιχεία της δραστηριότητας, όπως αυτά αναγράφονται στο αποδεικτικό αδειοδότησης.
Αν μετά από την απογραφή διαπιστωθεί διαφορά μεταξύ των στοιχείων της απογραφής και των στοιχείων που περιλαμβάνονται στο αποδεικτικό αδειοδότησης, υπερισχύουν τα στοιχεία του αποδεικτικού αδειοδότησης. Οι μεταβολές των στοιχείων της δραστηριότητας γίνονται με τροποποίηση γνωστοποίησης ή με αίτηση για τροποποίηση έγκρισης, σύμφωνα με τις ειδικές διατάξεις που ισχύουν για την κάθε δραστηριότητα.
Για τις κολυμβητικές δεξαμενές που υπάγονται στον ν. 4442/2016 υπάρχει ειδική ρύθμιση στην παρ. 3 του άρθρου 14Α ν. 4442/2016, σύμφωνα με την οποία δεν γίνεται απογραφή, αλλά γνωστοποίηση σύμφωνα με τις ειδικές για τις κολυμβητικές δεξαμενές ρυθμίσεις του ν. 4442/2016 και των σχετικών κανονιστικών πράξεων.
Η προθεσμία απογραφής λήγει στις 31-12-2025. Η εμπρόθεσμη απογραφή δεν έχει οικονομικό κόστος, ενώ για την εκπρόθεσμη θα απαιτηθεί παράβολο διακοσίων (200) ευρώ.
Β. Ανάρτηση δικαιολογητικών στο ΟΠΣ-ΑΔΕ του άρθρου 14 ν. 4442/2016
Με το άρθρο 14Β ν. 4442/2016 (όπως αυτό προστέθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 95 ν.5172/2025), προβλέφθηκε η ανάρτηση των δικαιολογητικών της γνωστοποίησης στο ΟΠΣ-ΑΔΕ. Συγκεκριμένα :
Άρθρο 14Β παρ. 1:
Με τη θέση σε λειτουργία του ΟΠΣ-ΑΔΕ επέρχεται μια ριζική αλλαγή στη διαδικασία της γνωστοποίησης του ν. 4442/2016 σχετικά με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά:
Πριν το ΟΠΣ-ΑΔΕ τα δικαιολογητικά δεν συνόδευαν τη γνωστοποίηση κατά την υποβολή της, αλλά τηρούνταν στον χώρο εγκατάστασης της δραστηριότητας, διαθέσιμα στους ελέγχους από τις αρμόδιες αρχές.
Από τη θέση σε λειτουργία του ΟΠΣ- ΑΔΕ η γνωστοποίηση συνοδεύεται από τα αναγκαία δικαιολογητικά, τα οποία αναρτώνται στο ΟΠΣ-ΑΔΕ.
Αν δεν αναρτηθούν, η υποβολή της γνωστοποίησης είναι τεχνικά αδύνατη.
Άρθρο 14Β παρ. 2:
Για λόγους ισότιμης αντιμετώπισης ως προς τα απαραίτητα δικαιολογητικά των δραστηριοτήτων που υποβάλλουν γνωστοποίηση βάσει του ν. 4442/2016 πριν και μετά το ΟΠΣ-ΑΔΕ, προβλέπεται πλέον υποχρέωση ανάρτησης μέσω του ΟΠΣ-ΑΔΕ των αναγκαίων δικαιολογητικών για όλους τους φορείς των δραστηριοτήτων που κατά τη θέση σε λειτουργία του ΟΠΣ-ΑΔΕ είχαν υποβάλει γνωστοποίηση, είτε μέσω του NotifyBusiness είτε έγχαρτη, η οποία, σύμφωνα με τα ισχύοντα κατά τον χρόνο υποβολής της γνωστοποίησης, δεν συνοδευόταν από δικαιολογητικά, τα οποία τηρούνταν στον χώρο εγκατάστασης της δραστηριότητας διαθέσιμα σε ελέγχους.
Με άλλα λόγια οι φορείς των δραστηριοτήτων πρέπει να αναρτήσουν στο ΟΠΣ-ΑΔΕ τα δικαιολογητικά που είχαν συγκεντρώσει, ως όφειλαν, πριν από την υποβολή της γνωστοποίησης.
Η ανάρτηση αυτή γίνεται μέσω «τροποποίησης» της φόρμας γνωστοποίησης που θα δημιουργηθεί στο ΟΠΣ-ΑΔΕ είτε λόγω μετάπτωσης από το NotifyBusiness είτε μετά από απογραφή της δραστηριότητας από τον φορέα, εφόσον το NotifyBusiness δεν υποστήριζε τη γνωστοποίηση της συγκεκριμένης
δραστηριότητας ή εφόσον πρόκειται για εξορυκτική δραστηριότητα.
- Η προθεσμία ανάρτησης των δικαιολογητικών λήγει στις 31-12-2025.
Σε περίπτωση μη εκπλήρωσης της υποχρέωσης ανάρτησης επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις για έλλειψη δικαιολογητικών.
Για πλήρη ενημέρωση παρατίθεται το με Α.Π.: 74217/25-09-2025 (ΑΔΑ: 6ΝΠΙ46ΝΛΣΞ-7ΕΝ) έγγραφο του Υπουργείου Ανάπτυξης.